چگونه احساسات بازار روی قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر می گذارد؟

شاید شما هم متوجه شده باشید که قیمت‌ها با احساسات بازار به هم مرتبط هستند و این موضوع در تمام بازارهای مالی وجود دارد. احساسات مثبت در بازارها ممکن است قیمت‌ها را افزایش دهد ولی اگر مردم احساس منفی داشته باشند بازار برعکس عمل کرده و به صورت نزولی پیش می‌رود. یکی از این بازارهای مالی که احساسات مشتریان و خریداران بازار در آن بسیار دخیل است، بازار ارز دیجیتال است که در این مطلب به تحلیل احساسات و حتی تاثیر احساسات بر قیمت ارزها پرداخته و با روانشناسی بازار کریپتو به تحلیل رفتار سرمایه‌گذاران و هیجانات بازار نگاهی خواهیم انداخت.

نقش احساسات در نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال

طبق روانشناسی بازار کریپتو بازارهای رمز ارزها بیشتر از رفتار سرمایه‌گذاران به صورت هیجانی تاثیر می‌گیرد. زمانی که تاثیر احساسات بر قیمت به صورت جمعی امیدوار کننده و مثبت باشد، سرمایه‌گذاران تمایل دارند به بازار وارد شده و خریدهای زیادی را انجام دهند. همین موضوع باعث بالا رفتن تقاضا شده و قیمت‌ها سریع رشد می‌کند و اگر احساسات بازار منفی و ناامید کننده باشد، این سرمایه‌گذاران اقدام به فروش دارایی‌های خود کرده کمتر دچار ضرر شوند و این هیجانات بازار و موج شدید فروش قیمت‌ها را بسیار کاهش می‌دهد. نقش احساسات در نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال بسیار مهم و حیاتی است و در روانشناسی بازار کریپتو گفته شد که این بازار نسبت به بازارهای سنتی کمتر از داده‌های اقتصادی و بنیادی تاثیر می‌گیرد.

چگونه احساسات جمعی روی بازار کریپتو تاثیر می‌گذارد؟

احساسات بازار به صورت جمعی یعنی همان رفتارهای عمومی در یک جامعه توسط افراد مختلف که البته در تمامی بازارهای مالی به خصوص در بازار کریپتوکارنسی بسیار مهم و حیاتی است. معمولا به صورت ترس و طمع، امیدوار و ناامیدی دیده می‌شود روی تصمیم‌های معاملاتی و قیمت‌ها تاثیر زیادی دارد. این احساسات جمعی از منابع مختلف نشات می‌گیرد مثل رویدادها و اخبارها، اطلاعات نادرست و تحلیل‌های فنی، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی که تاثیر احساسات بر قیمت و روی بازار کریپتو در کوتاه مدت و بلند مدت مشخص است.

تاثیر احساسات مثبت بر افزایش قیمت ها

بازار اغلب طبق شایعات، اخبار و حتی واکنش و هیجانات بازاری پیش می‌رود؛ به همین علت نوسان‌های شدید قیمتی در کوتاه مدت در این بازار کار طبیعی است که احساسات بازار به صورت جمعی علت اصلی آن است. احساسات مثبت در بازار نیز می‌تواند باعث رشد قیمت‌ها شده و امکان پذیرش گسترده ارزهای دیجیتال مختلف را ایجاد می‌کند. فضای مثبت در بازار می‌تواند باعث افزایش سرمایه‌گذاری در بازار شود و آلت‌کوین‌ها و ارزهای نوظهور نیز بیشتر می‌شوند.

احساسات منفی و تاثیر آن بر روند نزولی بازار

تاثیر احساسات بر قیمت بازار به صورت منفی مثل ناامیدی و ترس روی روند نزولی بازار تاثیر زیادی دارد؛ زیرا زمانی که اخبار و شایعات منفی مثل کاهش قیمت جهانی، هک شدن صرافی و... انتشار پیدا می‌کند، در بین سرمایه‌گذاران ترس زیاد می‌شود و این رفتار سرمایه‌گذاران باعث انجام فروش‌های گسترده و سریع دارایی‌ها می‌شود و به طبع قیمت‌ها هم کاهش پیدا می‌کند.

مثال‌هایی از تاثیر احساسات بر بازار در گذشته

طبق تجربه و تحقیقات، در طول فعالیت بازار کریپتو مواردی وجود دارد که احساسات بازار به صورت منفی روی روند نزولی بازار تاثیر زیادی گذاشته است. در ادامه این مقاله نمونه‌ای از تاثیر احساسات بر قیمت‌ها اشاره می‌کنیم که شامل موارد زیر می‌شوند:

بحران MT. GOX (۲۰۱۴)

از حوادث بزرگ در بازار کریپتو می‌توان به بحران MT.GOX اشاره کرد که در سال ۲۰۱۴ صرافی بزرگ بیت کوین هک شدن خود را منتشر کرد و گفت که حدود۸۵۰,۰۰۰ بیت کوین هم سرقت شده است. با این اخبار موجب ترس و عدم اعتماد به بازار شد و بیشتر سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را به فروش رساندند و موجب کاهش قیمت بیت کوین شدند.

تفاوت بین تحلیل تکنیکال و تحلیل احساسات در بازار کریپتو

در تحلیل تکنیکال به داده‌های گذشته بازار مثل حجم معامله و قیمت‌ها دقت کرده و به پیش‌بینی کردن روند قیمت‌ها در آینده هم پرداخته شده است. برای این تحلیل به ابزارهایی مثل نمودارها، الگوهای قیمتی، اندیکاتورهایی مثلRSI ، MACD شناسایی کردن نقاط خروج و ورود بازار مورد نیاز است. اما در تحلیل احساسات اغلب احساس جمعی و رفتارهای روانی سرمایه‌گذاران در بازار مد نظر است که این تحلیل احساسات طبق شایعات، اخبار و رفتارها در نظرهای عمومی و شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شود.

در تحلیل احساسات بازار از ابزارهایی مثل پست در توییتر، تعداد جستجوها، میزان بحث‌ها و گزارش‌ها استفاده می‌شود تا روند هیجانات بازار بررسی و شناسایی شود. پس می‌توان گفت تحلیل تکنیکال اغلب روی داده‌های کمی و روی نمودارها متمرکز است؛ ولی تحلیل احساسات بازار روی رفتار جمعی سرمایه‌گذاران و روانشناسی بازار کریپتو متمرکز بوده که با ترکیب این دو تحلیل به درک کامل‌تری از بازار خواهیم رسید.

مزایا و معایب تحلیل احساسات نسبت به تحلیل تکنیکال

تحلیل احساسات بازار می‌تواند یک ابزار مناسب در شناسایی کردن تغییرات فوری و رفتار جمعی در بازار باشد؛ ولی تحلیل تکنیکال در شناسایی کردن فعالیت‌های بلند مدت و مناطق دقیق برای خرید و فروش بیشتر تمرکز دارد. از مزایای تحلیل احساسات نسبت به تحلیل تکنیکال می‌توان موارد زیر را نام برد:

• درک بهتر و بیشتر از روانشناسی بازار کریپتو
• پیش بینی تغییرات و تحولات کوتاه مدت
• شناسایی فعالیت در روند غیر رسمی

از معایب تحلیل احساسات نسبت به تحلیل تکنیکال می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:

• وابسته بودن به شایعات و اخبار
• پیچیدگی و عدم درستی
• عدم پوشش داده‌های تاریخی

بهترین ترکیب تحلیل تکنیکال و تحلیل احساسات برای تصمیم‌گیری بهتر

با ترکیب تحلیل تکنیکال و تحلیل احساسات بازار می‌توان تصمیم‌های بهتر و دقیقی در بازار کریپتو گرفت و برای ترکیبی مفید و تاثیرگذار باید از تحلیل تکنیکال در روند شناسایی فعالیت‌ها و نقاط مقاومتی و حمایتی استفاده کرد. بعد با تحلیل احساسات آن را ارزیابی کرد که آیا احساسات مثل ترس و طمع با چیزی که تحلیل تکنیکال پیش‌بینی کرده هماهنگ و هم مسیر است یا خیر! اگرتحلیل تکنیکال نقطه خرید را نشان دهد ولی تاثیر احساسات بر قیمت بازار منفی باشد و به فروش اشاره کند، پس باید احتیاط کرد.

شاخص‌ها و ابزارهای اندازه‌گیری احساسات بازار

برای اینکه بتوان تحلیل احساسات را براساس روانشناسی بازار کریپتو اندازه‌گیری کرد، نیاز به شاخص‌ها و ابزارهای اندازه‌گیری احساسات بازار است. این در تحلیل هیجان سرمایه‌گذارها و رفتار روانی آنها کمک کننده خواهد بود و این ابزارها و شاخص‌ها عبارت اند از:

شاخص عمومی و نظرسنجی‌ها

این شاخص‌ها و ابزارها هم گاهی از Google Trends استفاده می‌کنند. با ابزار (Volatility Index VIX) که در اندازه‌گیری احساسات ترس و طمع به کار می‌رود، تحلیلگران می‌توانند احساسات بازار را به صورت عمومی و تحلیل فنی مورد بررسی قرار دهند و تصمیم‌های هوشمندانه معاملاتی بگیرند.

شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index) و کاربرد آن

اگر شاخص به طرف طمع پیش برود نشان از موفقیت صعودی بازار است و اگر به طرف ترس پیش برود، نشان دهنده نزولی بودن بازار است. برای تحلیل از ابزارهایی مثل Crypto twitter sentiment ویا Reddit sentiment می‌توان استفاده کرد. این شاخص یکی دیگر از ابزارهای بسیار پرطرفدار در اندازه‌گیری تاثیر احساسات بر قیمت بازار و تحلیل احساسات سرمایه‌گذاران در بازار کریپتو بوده که در این بازار دارای کاربردهای زیادی است. شاخص ترس و طمع از مقیاس صفر تا ۱۰۰ استفاده می‌کند؛ یعنی اعدادی که از ۵۰ پایین‌تر باشند، نشان از ترس دارند و اعدادی که بالای ۵۰ را نشان دهند، طمع سرمایه‌گذار را نشان می‌دهد.

اگر شاخص احساسات بازار پایین بوده و ترس را نشان دهد، بیشتر سرمایه‌گذاران اقدام به خارج شدن از بازار می‌کنند و دارایی‌های خود را به فروش می‌رسانند. زمانی که شاخص طمع را نشان می‌دهد، بیشتر سرمایه‌گذاران اقدام به خرید کرده و منتظر بالا رفتن قیمت‌ها می‌شوند.

نحوه خواندن شاخص ترس و طمع و تفسیر آن

شاخص‌های ترس و طمع در روانشناسی بازار کریپتو به صورت مقیاس و یا نوار به نمایش در می‌آید که در این شاخص نوارهای قرمز ترس زیاد را نشان می‌دهد و نشان دهنده طمع زیاد سرمایه‌گذار است و نوارهای زرد هم  نوسان های عادی در بازار را به نمایش می‌گذارد. خواندن یا محاسبه این شاخص‌ها طبق ترکیب چند نمونه از شاخص‌های مهم و حیاتی مثل حجم معاملات، نوسانات بازار، داده‌های اقتصادی و شاخص‌های تکنیکال صورت می‌گیرد.

محدوده‌های بحرانی شاخص و نحوه استفاده در معاملات

به نقاطی در قیمت اطلاق می‌شود که تغییر در آن برای جلب توجه صورت می‌گیرد و می‌توان با توجه به این محدوده‌های بحرانی نقاط ورود یا خروج در زمان مناسب را پیدا کرد و در نقطه نزدیک‌تر به سطح خرید قرار گرفت. همچنین با دست پیدا کردن به میزان مقاومت سودآوری خود را تضمین کرد یا توقف ضرر را اجرا کرد تا در زمان شکست مقاومتی یا حمایتی ضررهای احتمالی هم کمتر می‌شود.

بررسی داده‌های شبکه‌های اجتماعی برای تحلیل احساسات بازار

بررسی کردن و تحلیل داده های اجتماعی به سرمایه‌گذارها و شرکت‌ها کمک می‌کند تا طبق واکنش‌های جمعی که نسبت به رویدادها و اخبارها وجود دارد تصمیم‌های بهتری بگیرند و این بررسی داده‌های شبکه‌های اجتماعی شامل مراحلی است که عبارت اند از:

• گردآوری داده‌هایی که شامل نظرات، تویوتا و پست‌های پروژه‌هایی مثل اینستاگرام، فیسبوک و توییتر می‌شود.
• پیش بینی پردازش‌ها یعنی حذف کردن نشانه و علائم و درست کردن خطاهای نگارشی در آماده سازی‌های متن است.
• تحلیل احساسات بازار یعنی استفاده کردن از ماشین‌ها برای دسته‌بندی کردن احساسات منفی و مثبت و خنثی و الگوریتم پردازش زبان‌های طبیعی

نقش توییتر، ردیت و تلگرام در شکل‌گیری احساسات بازار

شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر، ردیت و یا تلگرام در شکل‌گیری احساسات بازار نقش مهم و حیاتی دارند. در پلتفرم توییتر که از پلتفرم‌های باز محسوب می‌شود، انتشار فوری خبر و تحلیل‌ها سریع‌تر صورت می‌گیرد و تحلیلگران و یا مدیران شرکت‌ها و افراد تاثیرگذار قادر هستند با انجام یک توییت جریان و هیجانات بازار را تغییر دهند و ترندها و هشتگ‌ها و تجربه‌های کلی بازار را من ‌کنند.

اما پلتفرم ردیت، موجب شکل‌گیری و تشکیل تصمیم گیری‌های جمعی می‌شوند که روی قیمت‌ها و تحرکات بازار تاثیر می‌گذارد و ایده پردازی و بحث‌های عالی کاربران از عوامل موثر در شکل‌گیری احساسات جدید در بازار است. تلگرام نیز که از شبکه‌های اجتماعی است، کانال یا گروه‌های خصوصی برای تحلیل‌های خصوصی و اشتراک گذاری و هماهنگ کردن فعالیت‌های بازار محیط مناسبی است.

ابزارهای مانیتورینگ احساسات در شبکه‌های اجتماعی (Lunar Crush، Sentiment)

افرادی که ابزاری مفید برای تحلیل بنیادی ارز دیجیتال می‌خواهند، ابزار (Lunar Crush) انتخاب درستی است؛ زیرا این پلتفرم داده‌های اجتماعی را بررسی می‌کند و این تحلیل به تاثیر احساسات بر قیمت روی سرمایه‌گذاران همراه فعالیت‌های بازار و آمار در معامله‌ها کمک می‌کند. این ابزار از روش‌های یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی در ارائه کردن درک بازار ارز و احساسات بازار استفاده می‌کنند و موجب صرفه جویی در زمان می‌شوند؛ زیرا نیاز پیدا کردن به جستجوهای مستمر در منابع متنوع را برطرف می‌کند.

از دیگر ابزارهایی که به تجزیه و تحلیل ارزهای دیجیتال می‌پردازد ابزار (Sentiment) است که قادر است داده‌های کامل و زنجیره‌ای و رسانه‌های اجتماعی در پیش بینی ارزهای دیجیتال متعدد را ارائه کند. حتی کاربر قادر است نوسان قیمت هر دارایی را پیش بینی کند و این پلتفرم گزارش و درک رفتارها هم گزارش می‌کند و ضمانت دارد که کاربر از روندهای بازار آگاهی پیدا کند.  

اندیکاتورهای مبتنی بر احساسات و نحوه استفاده از آنها

اندیکاتورها از جمله ابزارهای مکمل و کمکی در تحلیل‌های تکنیکال هستند که سیستم‌هایی مبتنی بر محاسبات ریاضی به شمار می‌روند و امروزه توسط بیشتر تریدرها به کار گرفته می‌شود. می‌توان با استفاده از بهترین اندیکاتورها، جلوه تاثیر احساسات روی قیمت بازار در تریدینگ ویو و احساسات بازار را دید. این اندیکاتورها با تحلیل کردن داده‌ها از منابع مختلف دیدگاه سرمایه‌گذاران را نسبت به سرمایه‌های مالی

حجم معاملات و تاثیر احساسات روی آنها

از شاخص‌های مهم در تحلیل احساسات بازار که روی فعالیت‌های مختلف هم تاثیر دارد، علاقه زیاد داشتن به یک سرمایه و دارایی در حجم زیاد است که احتمال دارد با حرکت‌های افزایش قیمت هم تفسیر شود. یعنی اگر حجم زیاد باشد، نشان می‌دهد که در بازار هیجان و اعتماد بسیار بالا است و می‌توانیم احساسات را در بین معامله کنندگان تقویت کنیم ولی اگر حجم کاهش داشته باشد، نشانگر نگرانی یا بی‌اعتمادی در بازار است.

بررسی روندهای جستجوی گوگل برای تحلیل احساسات بازار

روند جستجوی گوگل از ابزارهای بسیار مفید و قوی در تحلیل احساسات بازار به صورت عمومی حتی در مورد رفتار کاربران است. این ابزار داده‌هایی با جستجوهای خاص و مرتبط به تحلیلگران ارائه می‌دهد و به آنها این امکان را می‌دهد تا بتوانند الگوی تغییر را که عموم به آن توجه دارد را شناسایی کنند. با فرایند جستجوی گوگل مشخص می‌شود که در زمان‌های مختلف کاربران به چه موضوعاتی علاقه‌مند هستند و با تحلیل این اطلاعات می‌توانند به مطالب با ارزش در مورد احساسات عمومی و رفتارهای جمعی برسند.

میزان خروج یا ورود سرمایه و تاثیر آن بر احساسات معامله‌گران

خروج یا ورود سرمایه به بازار مالی هم از اصلی‌ترین شاخص در بررسی تصمیم‌گیری‌ها است. ورود سرمایه یعنی بالا بودن سرمایه‌گذاری در بازاری که ویژگی‌های خود را دارد و اعتماد سرمایه‌گذار را نشان می‌دهد. اما خروج سرمایه هم از کاهش سرمایه‌گذاری خبر می‌دهد که با احساسات منفی و عدم اطمینان و حتی نگرانی همراه است.

در مورد تاثیر سرمایه به احساسات سرمایه‌گذاران باید گفت موجب خوش بینی شده و قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند و حتی سرمایه‌گذاران جدید به بازار وارد می‌شوند و نقدینگی افزایش پیدا می‌کند. همین موضوع اعتماد را هم بیشتر می‌کند و در مورد تاثیر خروج سرمایه در احساسات بازار باید گفت باعث بیشتر شدن ترس و کاهش فعالیت در بازار می‌شود و ارزش دارایی‌ها هم کاهش پیدا می‌کند.

انواع احساسات رایج در بازار و تاثیر آن بر قیمت‌ها

ترس و طمع و خوش بینی مهمترین احساسات بازار به شمار می‌روند و روی تصمیم گیری‌های سرمایه‌گذاران بیشترین تاثیر را دارند. طمع باعث افزایش قیمت‌ها شده و به خریدهای هیجانی منجر می‌شود که در نهایت در بلند مدت به ضرر می‌انجامد. احساس ترس باعث ریزش ناگهانی قیمت‌ها شده و با قیمت‌های پایین سرمایه‌گذار اقدام به فروش می‌کند و فرصت‌های سودآوری را هم از دست می‌دهد.

احساس خوش بینی باعث رشد تدریجی در بازارها می‌شود و سرمایه‌گذار بدون تحلیل احساسات بازار به فعالیت مشغول است که در کوتاه مدت به سود دست پیدا می‌کند و در بلند مدت ریسک خواهد کرد. احساس ناامیدی باعث رکود در بازار و خارج شدن سرمایه‌گذار از بازار می‌شود و فرصت بازگشت به بازار را هم از دست می‌دهد و با احساس غرور حباب قیمتی در بازار ایجاد می‌شود.

فومو و اثرات آن بر بازار کریپتو (FOMO)

معامله‌گران در بازار کریپتو هم مانند ما انسان‌ هستند و تحت واکنش‌های احساسی قرار می‌گیرند که می‌تواند روی تصمیم‌گیری‌های معاملاتی آنها اثر بگذارد. ترس و طمع وحشت و امید از احساسات رایجی است که سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال آن را تجربه می‌کنند و این احساسات بازار باعث گرفتن تصمیم‌های غیرمنطقی یا حتی جانبدارانه می‌شود.

سرمایه‌گذاری که به دلیل فومو (FOMO) یعنی بدون اصول و قوانین، دارایی ارز دیجیتالی که به صورت ناگهانی در حال افزایش قیمت است را نادیده گرفته و آن را خریداری کند. به صورت مشابه، معامله‌گر دیگری به دلیل وحشت احتمال دارد که دارایی خود را در زمان افت بازار به فروش برساند، حتی اگر این دارایی پتانسیل قدرتمندی در بلند مدت داشته باشد؛ پس احساسات بازار می‌تواند روی بازار کریپتو هم تاثیر بگذارد.

نشانه‌های فومو در بازار و نحوه شناسایی آن

بیشتر افراد مبتدی و تازه کار در بازارهای مالی متوجه فومو نمی‌شوند؛ زیرا فومو در بعضی از مواقع به صورت غیر محسوس وزیرپوستی به رشد و حرکت ادامه می‌دهد که سرمایه‌گذار زمانی که ضررهای سنگین مالی را متحمل می‌شود، متوجه این موضوع می‌شود. از نشانه‌های فومو می‌توان این موارد را نام برد:

• فردی از معامله خود رضایت ندارد و فکر می‌کند، دیگران موفق‌تر هستند.
• اگر در شبکه‌های اجتماعی زیاد فعالیت دارید و تحت تاثیر اخبارهای مختلف و احساسات بازار قرار می‌گیرید، احتمال دارد فومو به سراغ شما بیاید.
• اگر به تمام شرایط معاملاتی بله می‌گویید، دچار فومو هستید و هنر استفاده از نه گفتن شما را از خطر می‌رهاند.
• انجام معامله‌های سریع که پشتوانه‌ای ندارد از علائم فومو است، مثل خرید ارز دیجیتال بدون تحلیل بازار

استراتژی‌های مقابله با فومو در معاملات ارز دیجیتال

همیشه ترس و طمع از احساس‌های حیاتی در انسان‌ها و احساسات بازار به شمار می‌رود که می‌تواند به بازار هم تسلط پیدا کند و موجب انجام غیر عادی کارها در افراد می‌شود. حتی احتمال دارد که افراد، تصمیم گیری‌های خطرناکی را هم اتخاذ کنند. برای اینکه این فومو (FOMO) را در معاملات مدیریت کنیم، باید چند نکته را مورد توجه قرار دهیم که عبارت اند از:

• داشتن برنامه یا استراتژی‌های معاملاتی
• دارا بودن یک چک لیست معاملاتی
• پایبند بودن به روتین‌های معاملاتی
• استفاده کردن از ژورنال‌های معاملاتی
• استفاده کردن از استراتژی حد و ضرر و حد سود
• فاصله گرفتن از رسانه‌های زرد
• صبور بودن در ریزش‌های ناگهانی

فاد (FUD) و تاثیر آن بر تصمیمات سرمایه‌گذاران

فاد (FUD) از اصطلاحات فومو در ارز دیجیتال به شمار می‌رود؛ یعنی ترس، شک و قاطع نبودن که در بازار مالی روی تصمیم‌گیری‌های منطقی سرمایه‌گذاران در بازارها تاثیر می‌گذارد. این موضوع زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران نگران هستند که سود و فرصت‌های احتمالی را از دست بدهند و این تاثیرات به صورت‌های مختلف دیده می‌شود و این نوع احساسات بازار باعث تصمیم‌گیری‌های غیرقابل پیش‌بینی یا غیر منطقی می‌شود.

بررسی نمونه‌های تاریخی از فاد و ریزش بازار

ریزش و سقوط بازار یکی از چالش‌های وحشتناکی است که همیشه تریدرها و کاربران را دچار نگرانی می‌کند و باعث پویایی در این بازارها می‌شود. از نمونه‌های تاریخی فاد (FUD) و ریزش بازار که به یاد ماندنی است، می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

• در سال ۲۰۲۲ با شروع کوید ۱۹ بازارهای مالی با ریزش و سقوط قابل توجهی مواجه شد و قیمت بیت کوین در برخی از صرافی‌ها بسیار سقوط کرد که به دلیل وحشت، ریزش قیمت‌ها شروع شد.
• در سال ۲۰۲۱ دولت چین فعالیت بازار کریپتو را ممنوع اعلام کرد که باز هم ریزش قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را شاهد بودیم.
• در سال ۲۰۲۲ ارز دیجیتال لونا و یو اس تی فروپاشید که باعث شد تریدرها بیشتر از ۶۰ میلیون دلار ضرر کنند و موجب کاهش شدید قیمت ها در ارزها و حتی ترس در بازار شد.

نحوه تشخیص اخبار جعلی و جلوگیری از تصمیمگیری‌های احساسی

در فضای ارز دیجیتال که پر از نوسان است، اخبار جعلی راحت روی تصمیم‌گیری‌های معامله‌گران تاثیر می‌گذارد. برای اینکه از تصمیم گیری‌های احساسی در بازارهای ارز دیجیتال دوری کنیم، باید از اخبارهای هیجانی و سطحی پرهیز کرده و با تحلیل درست منابع معتبر و با حفظ آرامش به سرمایه‌گذاری پرداخت. برای اینکه از این تاثیرات در امان بمانیم نکات زیر را باید در نظر بگیریم:

• شناسایی منابع معتبر و تغییرات قیمت‌ها
• ارزیابی درستی اطلاعات فنی
• مراقبت از عنوان‌های اغراق آمیز
• مقابله با FUD و FOMO
• بررسی زمان و تاریخ اخبار و مراجعه به انجمن و جامعه در فضاهای ارز دیجیتال
• به کارگیری ابزارهایی برای شفاف‌سازی

روانشناسی طمع و اثر آن در حباب‌های قیمتی

یکی از احساسات بازار ترس و طمع است و طمع یکی از عناصر مهم در به وجود آمدن حباب‌های قیمتی در بازارهای مالی مخصوصا بازار ارز دیجیتال است؛ زیرا زمانی که معامله‌گر با این دیدگاه که می‌توان سریع وارد بازار شده و خریدهای زیادی را انجام داد، دوست دارد که قیمت سریع افزایش پیدا کند و این رفتار تاثیر احساسات بر قیمت است. طمع موجب تصمیم گیری‌هایی بر طبق تحلیل‌های غیرمنطقی بوده و کاربران به امید سودآوری فوری بدون اینکه به ارزش‌های واقعی دارایی‌ها در بازار توجه کنند، اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند. پس طمع از یک طرف باعث ایجاد یک جو هیجانی و نوسان در بازار می‌شود و از یک طرف سرمایه‌گذاران زیادی را هم به ضرر می‌افتند.

چگونه طمع می‌تواند باعث تشکیل حباب‌های قیمتی شود؟

در روانشناسی بازار کریپتو و تحلیل احساسات بازار گفته شده که طمع موجب به وجود آمدن حباب‌های قیمتی در بازار مالی است و برای اینکه بدانیم چطور این کار انجام می‌شود باید به این نکات توجه کرد و با شناسایی و تاثیر احساسات برقیمت این حباب ها را تشخیص داد.

افزایش استفاده طبق کالای واقعی: زمانی که قیمت یک دارایی افزایش پیدا می‌کند، سرمایه‌گذاری شروع می‌شود و افراد برای کسب سود بیشتر وارد بازار می‌شوند و تقاضا برای دارایی بیشتر شده و قیمت‌ها بالا می‌رود حتی اگر این قیمت‌ها با ارزش کالا همخوانی نداشته باشد.

تصور سود بی‌نهایت: افراد طمع کار فکر می‌کنند، افزایش قیمت‌ها ادامه‌دار خواهد بود و حد و مرزی برای آن نیست و به جای بررسی اصولی و منطقی تصمیم‌های خود را طبق انتظارات غیر واقعی می‌گیرند که این کار موجب افزایش قیمت و حباب قیمتی می‌شود.

افزایش ورود سرمایه‌گذاران به بازار: با رشد سریع قیمت‌ها سرمایه‌گذاران زیادی وارد بازار می‌شوند تا با قیمت‌های پایین خرید انجام دهند و با قیمت‌های بالا به فروش برسانند تا جایی که موجب بالا رفتن قیمت به صورت غیر واقعی می‌شوند و حباب قیمتی پیش می‌آید.

عدم توجه به تحلیل بنیادی: در زمان‌های طمع از تحلیل‌های منطقی و بنیادی غافل می‌شوند و به جای توجه به ارزش واقعی دارایی و رشد قیمت‌ها به هیجان بازار توجه می‌کنند و قیمت دارایی به صورت غیر واقعی بالا می‌رود و حباب قیمتی ایجاد می‌شود.

مثال‌هایی از حباب‌های قیمتی در تاریخ کریپتو

یک تریدر حرفه‌ای اگر بتواند با استراتژی‌های درست و اصولی فعالیت کند و تحت تاثیر احساسات بازار قرار نگیرد تا از حباب‌های قیمتی در کریپتو هم سود خوبی را نصیب خود کند. از جمله حباب‌های قیمتی که در تاریخ کریپتو رخ داده، می‌توان به حباب عظیم در سال ۲۰۱۷ اشاره کرد که قیمت بیت کوین بیشتر از ۲۰ هزار دلار افزایش پیدا کرد و با ریزش قیمتی به ۳۰۰۰ دلار رسید که باعث شد در سال ۲۰۱۸ بازار شوک عظیمی را شاهد باشد. افزایش قیمت بیت کوین باعث وارد شدن سرمایه‌گذاران زیاد و موجب هیجان در بازار شد و افراد بدون تحلیل فقط برای کسب سود وارد بازار شدند که حباب قیمتی رخ داد.

در سال ۲۰۲۰ در بخش مالی غیر متمرکز DeFi شاهد رشد بسیار قابل توجهی بودیم و تقاضاها برای پروژه‌های DeFi بسیار زیاد بود که باعث افزایش بسیار زیاد قیمت‌ها شد. کاربران به دلیل فرصت‌های سودآوری جذاب و نرخ‌های بهره زیاد وارد این بستر شدند که با ایجاد مشکلات امنیتی و کلاهبرداری اعتماد معامله کنندگان کاهش پیدا کرد و قیمت‌ها فوری سقوط کرد.

استراتژی‌های معاملاتی برای کنترل تاثیر احساسات بازار

بیشتر سرمایه‌گذاران موفق از استراتژی‌های معاملاتی برای کنترل تاثیر احساسات بازار استفاده می‌کنند که شامل متنوع سازی سبد سهام و استراتژی DCS و می‌توان با تنوع دادن به سبد سهام خود دارایی و سرمایه‌های متنوع را در قسمت‌های مختلف بازار پخش کرد تا احتمال ریسک هم کمتر شود و با استراتژی DCA یا همان میانگین هزینه‌های دلاری به کمتر شدن نوسانات بازار کمک کرد.

طبق این استراتژی‌ها با انجام سرمایه‌گذاری‌ها با میزان ثابت در فاصله‌های زمانی مشخص می‌توان با گذشت زمان در بهترین نقاط خریدهای بهتری انجام داد و هزینه‌هایی که برای خرید دارایی صرف می‌شود هم کاهش پیدا کند. این استراتژی‌ها همراه درک تحلیل احساسات بازار باعث می‌شوند همیشه به برنامه‌های معاملاتی خود پایبند بمانیم و در زمان درست از معامله بازنده خارج شویم و مهارت خود را در معامله بهبود دهیم.

نحوه مدیریت هیجانات در زمان خرید و فروش ارز دیجیتال

هیجانات بازار در زمان خرید و فروش ارزهای دیجیتال اهمیت زیادی دارد و برای کنترل تصمیم گیری‌ها در زمان بروز هیجانات باید نکاتی را در نظر قرار داد. ابتدا باید یک برنامه مشخص و دقیق تنظیم کرد که این برنامه شامل نقطه ورود و خروج، حد سود و ضرر و... است که پایبند بودن به این برنامه می‌تواند از تصمیم‌های تحریکی و عجولانه تحت تاثیر احساسات بازار جلوگیری کند. نکته بعدی مدیریت سرمایه است که قسمتی از سرمایه خود را می‌توانید وارد بازار کنید.

یعنی درصد معین تا بتوان عوارض و دسترسی‌هایی که برای خطرهای احتمالی وجود دارد را کاهش داد. باید از تحلیل‌های بنیادی و فنی هم استفاده کرد و بتوان از تصمیم‌های احساسی دوری کرد. اگر احساس شما تحت تاثیر قرار می‌گیرد و دچار استرس و نگرانی می‌شوید باید از بازار فاصله بگیرید؛ زیرا بازار نوسان زیادی دارد که اگر به اصول پایبند بمانید، می‌توانید تصمیم عاقلانه بگیرید و این طرز مدیریت می‌تواند اثرات منفی مثل طمع و ترس و... را کاهش دهد.

تکنیک‌های جلوگیری از تصمیمگیری‌های احساسی در معاملات

یکی از اصول مهم موفقیت در بازارهای ارز دیجیتال جلوگیری از تصمیم‌های احساسی و تحت تاثیر قرار گرفتن احساسات بازار است که در این مطلب به چند تکنیک جلوگیری از تصمیم گیری‌های احساسی می‌پردازیم. کنترل کردن احساسات به همان میزان اهمیت دارد که تحلیل بازار و دانش فنی اهمیت دارد و این تکنیک‌ها عبارت اند از:

• مشخص کردن استراتژی قبل از ورود به بازار
• مدیریت کردن خطرات و پایبند بودن به حد ضرر stopLoss
• استفاده از قانون‌های زمان بندی
• تحلیل و مطالعه بازارها به جای حدس و گمان

اهمیت تعیین حد ضرر برای کاهش تاثیر هیجانات (Stop Loss)

در بازارهای مالی و معاملات موفق شدن به تصمیم‌گیری‌های سریع و لحظه‌ای بستگی دارد و حتی یک اشتباه ممکن است که تاوان سنگینی داشته باشد. با داشتن ابزار استاپ لاس می‌توانید در تصمیم‌گیری‌هایی که در زمان‌های بحرانی می‌گیرید، از آن کمک بخواهید و با این ابزار در فضاهای پر از نوسان می‌توانید مطمئن‌تر حرکت کنید و مدیریت ریسک داشته باشید. این ابزار دارای دستوراتی برای پروژه‌های معاملاتی است و بر اساس دستور، اگر قیمت دارایی به یک میزان مشخص برسد، معامله به طور خودکار بسته می‌شود.

مدیریت سرمایه و تاثیر آن بر کاهش ریسک هیجانات بازار

مدیریت سرمایه با مدیریت ریسک همسو حرکت می‌کند؛ زیرا نقش هر دو حفظ ارزش دارایی و کاهش ریسک است و این مدیریت سرمایه از عناصر اصلی و مهم در موفقیت‌های بازارهای مالی است که به صورت مستقیم بر کنترل هیجانات بازار و کاهش ریسک بر اثر احساسات بازار تاثیر می‌گذارد. مدیریت سرمایه به معنای اختصاص درست سرمایه، مشخص کردن حجم مناسب اهداف و به کارگیری ابزارهای حد ضرر و تعیین کردن عوامل تعیین کننده در معامله است.

استراتژی برای کاهش اثر نوسانات DCA (Dollar Cost Averaging)

استراتژی DCA یکی از تکنیک‌های هدفمند و کم ریسک در سرمایه‌گذاری‌های ارز دیجیتال است که می‌تواند اثرات نوسان بازار را کاهش دهد. سرمایه‌گذار قادر است، بدون احتیاج به زمان بندی درست در بازار به صورت پایدار سرمایه‌گذاری انجام دهد و این استراتژی بر سرمایه‌گذاری‌های منظم با میزان ثابت سرمایه در ارز دیجیتال بدون اینکه به قیمت‌های فعلی داشته باشد، تمرکز دارد.

کاربر به جای اینکه یکجا در بیت کوین ۱۰۰۰ دلار سرمایه‌گذاری کند، می‌تواند ماهیانه با ۱۰۰ دلار این کار را انجام دهد و این استراتژی DCA ضمانت می‌کند که اگر قیمت‌ها پایین آمدند، بیشتر بتواند خرید کند. اگر هم قیمت‌ها بالا رفتند، مقدار خرید کاهش پیدا کرده و میانگین هزینه را کسب کرد و با این چنین استراتژی‌ها می‌توان کاهش تاثیر نوسان‌های کوتاه مدت در بازار را کاهش داد.

نحوه حفظ آرامش در شرایط نوسانی بازار

سرمایه‌گذاران برای اینکه بتوانند از تله‌های احساسی رد شوند باید استراتژی‌های خاصی را برای خود تعیین کنند که بتوانند تصمیم گیری‌های منطقی و نظم و انضباط را تقویت کنند و به حفظ آرامش در شرایط وجود نوسان بازار هم کمک کنند. این استراتژی‌ها عبارت اند از:

• برنامه معاملاتی منظم ایجاد کرده و به آن پایبند باشند.
• مشخص کردن حد و ضرر در معامله را فراموش نکنند.
• آگاهی‌های ذهنی را افزایش و کاهش استرس را تمرین کنند.
• توقعات خود را واقع بینانه کنند و از تماشای مداوم معامله دور شوند.
• آموزش‌های لازم و مداوم را انجام داده و در روانشناسی بازار کریپتو اینطور می‌توان در احساسات بازار و نوسان‌های آن آرامش خود را حفظ کرده و معامله را انجام داد.

تاثیر اخبار و رسانه‌ها بر احساسات بازار و نحوه واکنش به آنها

معمولا رسانه‌ها و اخبار روی احساسات بازار تاثیر زیادی می‌گذارند و با انتشار اطلاعات می‌توانند روی تصمیم و انتظارات سرمایه‌گذاران هم موثر باشند. اخبارهایی که روی سوددهی شرکت‌ها یا همان رشد اقتصادی متمرکز هستند، موجب خوش‌بینی‌های زیادی شده و تاثیر احساسات بر قیمت و رشد قیمت‌ها را به دنبال دارند؛ اما با خبرهای منفی و رکود اقتصادی موجب ترس و نگرانی و افزایش فروش‌های هیجانی می‌شوند.

بررسی تاثیر اخبار مثبت و منفی بر روندهای قیمتی

با وجود اینکه گفته شد، اخبار و رسانه‌ها روی رشد و کاهش قیمت‌ها تاثیر می‌گذارند و باید گفت خبرهای منفی و مثبت روی روند بازار تاثیرات متفاوت دارند. در احساسات بازار، اخبار‌های مثبت موجب رشد اقتصادی، اعتماد و سوددهی بالا، توقعات تجاری و... می‌شوند که این خبرهای مثبت باعث افزایش قیمت‌ها و افزایش دارایی‌ها می‌شود. اگر این خبرهای مثبت تداوم داشته باشد، بازار روند رو به رشدی را خواهد داشت و حتی امکان دارد به مراحل پیش خرید هم برسد.

در عوض خبرهای منفی در روند بازار اثر نزولی دارد و این خبرها مانند رکود اقتصادی، بحران‌های سیاسی و تورم بالا را موجب می‌شوند که سرمایه‌گذاران اعتماد و اطمینان خود را از دست بدهند. این احساس فومو (FPMO) باعث کاهش پیدا کردن قیمت‌ها و فروش دارایی‌ها می‌شود که این خبرهای منفی اثر دومویی دارد؛ یعنی ادامه‌دار بودن این خبرها احتمال دارد باعث فروش و سرعت روند کاهشی قیمت‌ها شود

استراتژی‌های جلوگیری از تاثیرپذیری بیش از حد از اخبار بازار

با توجه به اینکه گفته شد، خبرهای مثبت و منفی روی احساسات بازار موثر است و تاثیر احساسات بر قیمت هم کاملا واضح است، می‌توان با استراتژی‌هایی از تاثیرپذیری زیاد بازار توسط اخبار را تا حدودی جلوگیری کرد. این استراتژی‌ها شامل موارد زیر می شود:

• داشتن یک برنامه معاملاتی مشخص
• مطالعه و آگاهی طبق تحلیل‌ها و تکنیکال
• گرفتن تصمیم‌های مهم، توجه به دیدگاه‌های مدت‌دار
• تنوع دادن به سبد سرمایه‌گذاری
• دریافت خبر از منابع معتبر و کنترل کردن احساسات بازار
• به کارگیری استراتژی‌های خودکار

کلام پایانی

معمولا قیمت رمز ارزها هم مثل دیگر دارایی‌ها با عرضه و تقاضا در بازار رابطه مستقیم دارد و احتمال دارد که توسط عواملی مثل رسانه‌های اجتماعی، مطبوعات، باورهای عمومی و... دچار تغییر شود. بیشتر سرمایه‌گذاران از احساسات بازار و هیجانات موجود در پیش بینی کردن ارزش کوتاه مدت یا بلند مدت سرمایه‌های ارزی خود استفاده می‌کنند و در این مقاله طبق روانشناسی بازار کریپتو به تحلیل احساسات پرداخته شد و نقش آن روی قیمت ارزها مورد بررسی قرار گرفت.